Το μόνο σίγουρο είναι ότι το πιό διάσημο φαγητό στους δρόμους της Τουρκίας είναι το ντονέρ κεμπάπ. Μέ ή χωρίς σως, τυλιγμένο σε λαβάς ή ανάμεσα σε δύο φέτες ψωμί σαν σάντουιτς, αύτη η λιχουδιά του δρόμου συνήθως συνοδεύεται με αϊράνι, το οποίο είναι ένα ποτό από γιαούρτι, νερό και αλάτι.
Τι είναι το Ντονέρ Κεμπάπ;
Το ντονέρ είναι ένα είδος κεμπάπ από πολλαπλές στρώσεις κρέατος πάνω σε μια περιστρεφόμενη σούβλα. Διάφορα είδη κρέατος χρησιμοποιούνται, όμως το βοδινό και το κοτόπουλο είναι τα πιό γνωστά. Καθώς το ντονέρ τσιτσιρίζει από τα ζουμιά του, ο μάγειρας κόβει λεπτές φέτες και τις σερβίρει είτε σαν τυλιχτό ή σε μορφή σάντουιτς με λαχανικά, πίκλες και σως, ανάλογα με το κατάστημα.
Μετάβαση στη συνταγήΗ προέλευση
Η παλαιότερη αναφορά του ντονέρ δε είναι καταγεγραμμένη γραπτός, αλλά υπάρχουν φωτογραφίες από τον 17ο αιώνα, υποδεικνύοντας ότι είναι πολύ παλαιότερο. (1) Μία άλλη περιγραφή προέρχεται από τον İskender Efendi, ο οποίος την δεκαετία του 1850 είχε την ιδέα να ψήσει αρνί στο εστιατόριο του πατέρα του κατακόρυφα αντί οριζοντίως. Η μέθοδος του τσιτσιρίσματος έγινε πασίγνωστος με τα χρόνια, αποκτώντας το όνομα ντονέρ κεμπάπ, όμως αυτό το ισχυρίζεται ο απόγονος του İskender, ο Yusuf İskenderoğlu. (2) Ένας μάγειρας ονόματι Hamdi αναφέρεται ότι είχε κάνει κάτι παρόμοιο δεκαετίες πριν στην Κασταμονή. (3). Πέρα από το γεγονός ότι η προέλευση του είναι από την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, έχει σημειωθεί ότι ο Kadir Nurman, έφερε το ντονέρ στην Γερμανία την δεκαετία του 1970, κάνοντας το ένα από τα δημοφιλέστερα φαγητά του δρόμου στην χώρα. (4)
Ετυμολογία
Η λέξη ντονέρ, προέρχεται από το Τουρκικό ρήμα “dönmek”, που σημαίνει περιστρέφω. Η Ελληνική έκδοση, ο γύρος, γνωστός στις Ηνωμένες Πολιτείες, προέρχεται από το Ελληνικό ρήμα γυρίζω, που επίσης σημαίνει περιστρέφω. Ο Kremezni και ο Helou έχουν πει ότι: “Οι Έλληνες, κατάφεραν να επιτεύξουν το πιο επιτυχημένο “πραξικόπημα” στην αγορά των τροφίμων, κατάφεραν να κλέψουν το ντονέρ από την Τουρκική και Μέσο Ανατολίτικη κουζίνα, κάνοντας το παγκοσμίως γνωστό ως γύρος, μια πανέξυπνη φανταστική λέξη (απ’ όσο ξέρουμε) για τον τρόπο ψησίματος του κρέατος”. (5) Η μόνη αξιοσημείωτη διαφορά με το ντονέρ είναι ότι το κρέας είναι κυρίως αρνί ή χοιρινό.
Ντονέρ Κεμπάπ - κατακόρυφο κρέας στην σούβλα πιο νόστιμο από ποτέ
Συστατικά
- 1 κιλό μοσχαρίσιο κρέας
- 1 κρεμμύδι
- 2 κτς γιαούρτι
- 5 κτσ ελαιόλαδο
- 1 κτσ γλυκιά πάπρικα
- 1 κτσ θυμάρι
- 1 κτς μαύρο πιπέρι
Οδηγίες
- Κόψτε το κρέας σε λεπτές φέτες και τρίψτε ένα κρεμμύδι.Προσθέστε όλα τα υλικα σε ένα μπολ και αλέστε το κρέας με τα μαριναρίσματα.Καλύψτε το μπολ και αφήστε το κρέας να ξεκουραστεί για τουλάχιστον 12 ώρες στοψυγείο. Η γεύση θα είναι ακόμα πιο πλούσια αν το αφήσετε για 24 ώρες.Τοποθετήστε το κρέας πάνω σε πλαστική μεμβράνη και τυλίξτε το, αφήστε το νασκληρύνει στην κατάψυξη σας για 2 ώρες. Κόψτε το κρέας σε πολύ λεπτές φέτες. Αντο κρέας αρχίσει να μαλακώνει και δεν μπορείτε να το κόψετε σε λεπτές φέτες,τοποθετήστε το ξανά στην κατάψυξη για λίγη ώρα. Τηγανίστε το κρέας σε υψηλήθερμοκρασία.
Σημειώνει
(2) http://iskender.com/the-legend-of-iskender/the-legend-of-iskender/499
(3) Eberhard Seidel-Pielen, „Döner-Fieber sogar in Hoyerswerda“, 1996.
(4) https://de.statista.com/statistik/daten/studie/2088/umfrage/beliebtestes-fast-food/
(5) Aglaia Kremenzi and Anissa Helou, “What’s in the Name of a Dish? The Words Mean what the People of the Mediterranean Want Them to Mean…” in “Food and Language: Proceedings of the Oxford Symposium on Food and Cooking 2009”, ed. Richard Hosking