Ένα παλιό λαϊκό παραμύθι περιβάλλει το ιμάμ μπαϊλντί. Ένας ηλικιωμένος ιμάμης, ή Ισλαμιστής κληρικός, παντρεύεται την κόρη ενός εμπόρου ελαιολάδου, ο οποίος δίνει στον ιμάμη 12 βαρέλια βραβευμένου λαδιού ως γαμήλιο δώρο. Η νιόπαντρη σύζυγος χρησιμοποιεί αυτό το λάδι για να φτιάξει ένα απολαυστικό πιάτο μελιτζάνας που είναι τόσο καλό, ο ιμάμης της ζητά να το μαγειρεύει κάθε μέρα. Αλλά την 13η μέρα, δεν έκανε το πιάτο μελιτζάνας, και ρωτάει γιατί. Απαντά ότι είχε χρησιμοποιήσει όλο το ελαιόλαδο, προκαλώντας τον ιμάμη να λιποθυμήσει στη δυσπιστία. Κάποιοι λένε ότι έτσι πήρε το όνομά του το πιάτο, ιμάμ μπαϊλντί, το οποίο μεταφράζεται στον "ιμάμη που λιποθύμησε". Η λιποθυμία σε αυτό το πλαίσιο, ωστόσο, μπορεί επίσης να σημαίνει "ταράζομαι". Όπως και να 'χει, ας ρίξουμε μια ματιά στην προέλευση!
Τι είναι το ιμάμ μπαϊλντί;
Το ιμάμ μπαϊλντί είναι μια μελιτζάνα που είναι γεμισμένη με κρεμμύδια, ντομάτες και σκόρδο και στη συνέχεια σιγοβράζει σε ελαιόλαδο. Όπως και με πολλά πιάτα με βάση το ελαιόλαδο, αυτό συνήθως τρώγεται ζεστό ή ανάλογα με την προτίμησή σας, ακόμη και κρύο.
Μετάβαση στη συνταγήΗ προέλευση
Η μελιτζάνα εισήχθη στην τουρκική κουζίνα κατά την περίοδο των Σελτζούκων μέσω των Αράβων και μέσα σε λίγα χρόνια έγινε ένα από τα πιο αγαπημένα λαχανικά της οθωμανικής κουζίνας, με κολοκυθάκια να κατατάσσονται στη δεύτερη θέση. Αυτή η αγάπη για τη μελιτζάνα γίνεται εμφανής μέσω των σχεδόν θρυλικών 51 διαφορετικών τρόπων με τους οποίους το λαχανικό παρασκευάστηκε κατά την Οθωμανική εποχή.
Ο λόγος που πολλά νέα πιάτα εφευρέθηκαν στην οθωμανική εποχή οφείλεται στους πολλούς εξαιρετικά εξειδικευμένους μάγειρες που εργάζονταν στις κουζίνες του παλατιού. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ο πολιτικός Defterdarzade Mehmed Pasha, ο οποίος θα έπαιρνε μαζί του 40 μάγειρες όταν ταξίδευε, ο καθένας από τους οποίους εξειδικεύεται σε ένα συγκεκριμένο πιάτο. Οι σεφ θα επιπλήξουν αν το πιάτο που παρασκευάζεται δεν ήταν μέχρι το άρτιο, αλλά θα ανταμειφθούν αν εφεύρουν κάτι νέο και νόστιμο. Αυτή η ενθάρρυνση οδήγησε στην εφεύρεση της δεκάδας νέων συνταγών που εξακολουθούν να απολαμβάνουν σήμερα, μία από τις οποίες είναι ο ιμάμ μπαϊλντί. Η πρώτη συνταγή του πιάτου με βάση το ελαιόλαδο δημοσιεύθηκε στο “Melceü’t Tabbahin” από τον Μεχμέτ Καμίλ το 1844. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το πιάτο χωρίς κρέας έγινε δημοφιλές σε όλη την περιοχή και έφτασε ακόμη και στην Ελλάδα, όπου μέχρι σήμερα αναφέρεται και ως ιμάμ μπαϊλντί.
Ετυμολογία
Όπως αναφέραμε πριν, το ιμάμ μπαϊλντί, σημαίνει ότι ο Ιμάμης λιποθύμησε. Η ονομασία είναι συνδεδεμένη με την ιστορία του Ιμάμη που λιποθύμησε είτε από τον συγκλονισμό για το πόσο ελαιόλαδο χρησιμοποιήθηκε ή από το πόσο νόστημο ήταν το πιάτο. Στη μετάφραση του βιβλίου μαγειρικής “Melceü’t Tabbahin”, ο Turabi Efendi επέλεξε να μεταφράσει το πιάτο ως “ο ιερέας λιποθύμησε”.
Ιμάμ μπαϊλντί - ελαιόλαδο μαζί με μελιτζάνα μια λιχουδιά για τους vegan
Συστατικά
- 5 μελιτζάνες
- 2-3 κρεμμύδια
- 7-8 σκελίδες σκόρδο
- 3-4 ντομάτες
- 4 πιπεριές
- 100 ml ελαιόλαδο
- 2 κτσ ζάχαρη
- 1 κτσ αλάτι
- 1 κτσ μαύρο πιπέρι
- 400 ml ζεστό νερό
- φυτικό έλαιο, για τηγάνισμα
Οδηγίες
- Ξεφλουδίστε την φλούδα από τις μελιτζάνες κατάμήκος και σε λωρίδες, αφήνοντας μερικές λωρίδες φλούδας. Αφήστε τα ναξεκουραστούν σε αλμυρό νερό για περίπου μισή ώρα για να τραβήξετε την πικρία.Στεγνώστε τα και τηγανίστε τα σε λάδι μέχρι η σάρκα να αλλάξει σε χρυσό χρώμα.Για τη γέμιση, ψιλοκόβουμε τα κρεμμύδια, τις πιπεριές και το σκόρδο όσο τοδυνατόν πιο λεπτά και τα σοτάρουμε σε ελαιόλαδο μέχρι να μαλακώσουν. Ξεφλουδίζουμεκαι ψιλοκόβουμε τις ντομάτες και τις βάζουμε στο μείγμα κρεμμυδιού μαζί με τακαρυκεύματα. Μαγειρεύουμε για περίπου 10 λεπτά και σβήνουμε τη φωτιά.
- Χρησιμοποιήστε ένα πιρούνι για να κόψετεπροσεκτικά τις μελιτζάνες για να αποφύγετε την καταστροφή των πλευρών τωνμελιτζάνων. Γεμίζουμε τις μελιτζάνες με το σοταρισμένο μείγμα λαχανικών. Ταβάζουμε ξανά στο τηγάνι και ρίχνουμε λίγο ζεστό νερό πάνω από τις μελιτζάνες.Σιγοβράζουμε, χαμηλώνουμε τη φωτιά και καλύπτουμε με ένα καπάκι για 20 λεπτά.Όταν είναι έτοιμο, μπορεί να σερβιριστεί ζεστό ή κρύο.
Σημειώνει
(2) Marianna Yerasimos, “500 Yıllık Osmanlı Mutfağı”, 2002
(3) Paulina B. Lewicka, “Food and Foodways of Medieval Cairenes: Aspects of Life in an Islamic Metropolis of the Eastern Mediterranean”, 2011
(4) Marianna Yerasimos “17. Yüzyılda İstanbul Sokaklarında Satılan Yiyecekler ve İçecekler; Dükkanlar ve Seyyarlar”, 2020